Mimarlık gibi profesyonel hizmet sektörleri üzerinde büyük bir etkiye sahip olması beklenen yapay zeka, hem otomasyon yoluyla rutin işleri ortadan kaldırarak hem de yapay zeka süreçlerinden yararlanıp sorun çözümünü geliştirerek hizmet sunma kabiliyetimizin kapsamını katlayarak genişletme potansiyeline sahip.
Yapay zeka ve değişen mimar tanımı
Mimar tanımı zaman içinde değişiyor. Mimarların klasik “yapı ustası” tanımı sektörümüz için bir süredir doğru değil. Mimarların artık “uzman iş birlikçiler” ve müşterilerimiz için güvenilir danışmanlar olduklarına inanıyorum. Bu kapsamda, yapay zekanın mimarın rolünü çalacağını değil, aksine destekleyeceğini düşünüyorum.
Yapay zekanın mimariye potansiyel etkileri
Mimarlık gibi profesyonel hizmet sektörleri üzerinde büyük bir etkiye sahip olması beklenen yapay zeka, hem otomasyon yoluyla rutin işleri ortadan kaldırarak hem de yapay zeka süreçlerinden yararlanıp sorun çözümünü geliştirerek, hizmet sunma kabiliyetimizin kapsamını katlayarak genişletme potansiyeline sahip.
Bugün bu yolculuğun başındayız ve henüz sektörde yapay zekadan gerçek anlamda faydalandığımıza inanmıyorum. Bu alan henüz başlangıç aşamasında; tasarım ve inşaat topluluğunun yeni teknoloji devriminin ön saflarında yer aldığı bilinmiyor.
Yeni çağa ayak uydurmak
Mimarlar, isteseler de istemeseler de yeni teknolojinin kapıda olduğunu anlamalı. Onu kucaklamanın ve güç olarak kullanmanın bir yolunu bulmalıyız. En bariz örnekle başlamak gerekirse; hepimiz zamanımızın büyük bir kısmını uzmanlığımıza değer katmayan, tekrarlayan işler yapmak için harcadık; bu görevleri rutinleştirmeye başladıysak (yapay zeka bu noktada devreye girecek), değerli vaktimizi işimizin kreatif tasarım ve problem çözme kısımlarında kullanabiliriz. Gelişen teknolojiyi daha fazla düşünmemize, tasarlamamıza ve uygulamamıza yardımcı olacak bir araç gibi düşünebiliriz.
Yapay zekayla gelen yenilikler ve fırsatlar
Bu teknolojinin mimarlar için birçok alanda fırsatlar yaratacağını düşünüyorum. Mimarlar tipik olarak hem büyük resim insanı (ilişkisiz pek çok şeyin aslında birbirine bağlı olduğunu görebilen) hem de oldukça ayrıntı odaklı teknik uzmanlar. Eğer yapay zeka pek çok alandaki teknik detayları halledebilirse, mimarlar da aynı alanda teknik uzman olmasalar bile bu alanları düşünerek büyük resmi yönlendirebilirler.
Kısa vadede, teknolojiyi ve yapay zekayı kucaklayan mimarlar, tüm inşaat sektörünü ileri götürmeye yardımcı olabilir. Yeni teknolojilerle işveren nezdinde güvenilir danışmanlar olmaya devam edebilir ve inşaat ortaklarımızın bu teknolojinin değerini artırmalarına yardımcı olabiliriz.
Mimarlar tipik olarak hem büyük resim insanı (ilişkisiz pek çok şeyin aslında birbirine bağlı olduğunu görebilen) hem de oldukça ayrıntı odaklı teknik uzmanlar. Eğer yapay zeka pek çok alandaki teknik detayları halledebilirse, mimarlar da aynı alanda teknik uzman olmasalar bile bu alanları düşünerek büyük resmi yönlendirebilirler.
Mimari üretimde değişim
Bu değişimi şimdiden tahmin etmek zor. Hızla gelişen deneysel bir süreçteyiz ve yapay zeka teknolojisinin kendisi hala birçok yönden gelişiyor. Kısa vadede otomasyon ve büyük verilerin (big data) toplanıp kullanılabilirliğini, şu anda tasarım ve yapım süreci için itici güç olarak görüyorum. Bu teknolojiler yapay zekanın öncüleri olarak kabul edilebilir çünkü yapay zeka, çözümleri tahmin etmek ve bu çözümleri bize sunmak için otomasyon kullanacak ve verilere ihtiyaç duyacak.
Beklentiler & öngörüler
Tasarım ve inşaat sektörünün dünya genelinde daha fazla nüfusa hizmet vermesini sektöre yönelik en büyük değişiklik olarak öngörüyorum. Üç boyutlu baskı gibi yeni yöntemler, daha hızlı bir şekilde üretim yapmamıza izin verecek ve yapay zeka kullanımı, tasarımımızı hızlı bir şekilde özelleştirmemize ve müşterilerimizin yerel ihtiyaçlarını daha hassas ve ayrıntılı bir şekilde karşılamamıza olanak sağlayacak.
Kaynaklarımızı uygun şekilde kullanırsak yapay zekanın sürdürülebilirlik üzerindeki etkisi çok güçlü olabilir. Yüksek performanslı, enerji verimli binaları nasıl tasarlayacağımızı zaten biliyoruz, ancak maliyet ve iş gücü etkileri nedeniyle bunu büyük ölçüde gerçekleştiremiyoruz. Yapay zeka ve yeni inşaat teknolojileri geliştikçe, bu yüksek performanslı binaları daha düşük maliyetle daha yaygın hale getirebileceğiz.
Yapay zeka ve sürdürülebilirlik
Kaynaklarımızı uygun şekilde kullanırsak yapay zekanın sürdürülebilirlik üzerindeki etkisi çok güçlü olabilir.
Yüksek performanslı, enerji verimli binaları nasıl tasarlayacağımızı zaten biliyoruz, ancak maliyet ve iş gücü etkileri nedeniyle bunu büyük ölçüde gerçekleştiremiyoruz. Yapay zeka ve yeni inşaat teknolojileri geliştikçe, bu yüksek performanslı binaları daha düşük maliyetle daha yaygın hale getirebileceğiz.
Ayrıca, daha sürdürülebilir bir dünya inşa etmemize yardımcı olmak için mevcut bina stoğunun kullanımını dengelememize yardımcı olacak planlama veya restorasyon tasarımı süreci için yapay zeka kullanımını teşvik edebiliriz.
Sonuç olarak yapay zeka, uzmanlığımızı ve yeteneklerimizi esaslı biçimde artırmamızı sağlayacak, neyin nasıl geliştirileceğine karar vermekse bize bağlı.