Yapı yoğunluğunun çok yüksek, peyzaj alanlarının kısıtlı olduğu bir projede, yapıyı peyzaj ile ilişkilendirmek bir nebze zorlaşıyor. Bu tip durumlarda peyzajı mimarinin içine enjekte etmek geçerli bir yöntem olabiliyor.
karşılaştırma: mimari, peyzaj
Projelerimizde bu iki odağı birbirinden ayrıştırmak yerine örtüştürmek için çaba sarf ediyoruz. Peyzajın ve mimarinin art arda ele alınması değil; tasarımın birbirini tamamlayan unsurları olarak bir arada kurgulanması gerektiğine inanıyoruz. İşlevi veya konumlandığı arsa gereği projenin ağırlık merkezinin, mimari ya da peyzaj tarafına kaydığı durumlar kaçınılmaz olabiliyor. Bu noktada peyzaj alanlarının nicelik olarak ağırlıklı olduğu projelerde, yapının ve peyzajın birbirinden türeyebildiği durumlar yaratmak daha olası. Ancak yapı yoğunluğunun çok yüksek, peyzaj alanlarının kısıtlı olduğu bir projede, yapıyı peyzaj ile ilişkilendirmek bir nebze zorlaşıyor. Bu tip durumlarda peyzajı mimarinin içine enjekte etmek geçerli bir yöntem olabiliyor. Avlu, iç bahçe, kat bahçesi, pasaj, arkad, eyvan, çatı terası gibi peyzajın ve mimarinin kesişimindeki yapı elemanları bu noktada kullandığımız araçlar haline geliyor.
peyzajla bütünleşen mimari
Müze ya da manastır ziyaretçi karşılama merkezi yapıları gibi kültür yapılarının varoluşu gereği içinde bulunduğu coğrafyanın ruhunu yansıtması, bizce bu tür projelerin olmazsa olmazı. Bunu başarabilmek için var olan topoğrafya, iklim, bitki örtüsü, malzeme, gün ışığı gibi yapının yeri ile ilişki kuracak birden çok unsuru iyi okuyabilmek gerekiyor. Zaten mevcut çevrenin doğal yapısında potansiyel varsa, iyi bir okumayla bunu ortaya çıkarıp yapıyı, peyzaj ile sıkı sıkıya ilişkilendirmek kolay oluyor. Geriye açık, yarı açık ve kapalı alanların arasındaki bağı doğru bir planlamayla kurmak kalıyor. Müze veya ziyaretçi karşılama merkezi gibi kültür yapılarında, kamusallık üzerinden kurulan bu bağ, yapıyı ve peyzajı bir arada kurgulamayı sağlıyor.
projeler: benzerlikler, farklılıklar
Peyzaj ve mimari bütünleşmesi, birçok projemizde sağlamayı hedeflediğimiz bir konu. En karakteristik örneklerinden bahsetmek gerekirse; Mardin’de, oldukça özel bir coğrafyada, çok önemli iki yapıya, Deyrulzafaran Manastırı ve Mor Gabriel Manastırı’na hizmet edecek ziyaretçi karşılama merkezlerini tasarladık. Bunlardan ilki uygulandı diğeri ise proje aşamasında. Ayrıca, son dönemde Erzurum’un Oltu ilçesinde bir müze projesi yürütüyoruz. Bu yapıların ortak noktaları; bulundukları coğrafyadaki peyzaj unsurlarının belirleyici ve yön verici olması. Bunun yanında yer aldıkları bölgelerde toplumsal ve mimari açıdan simgesel değeri çok yüksek tarihi yapılar bulunuyor. Bölgenin doğal ve mimari mirasına uyum sağlamak, bu üç projenin de temel tasarım motivasyonunu oluşturdu. Bu noktada Oltu Müzesi, Mardin örneklerine göre daha kentsel bir peyzajın parçası olarak ele alındı. Yol, kaldırım, set, meydan, park, gibi unsurlar projeyi şekillendiren mevcut ögeler oldu. Mardin’deki manastırlar için tasarladığımız ziyaretçi karşılama merkezlerinde ise daha çok topoğrafya, bitki örtüsü, bozkır, iklim, güneş, gölge, serinlik, rüzgar gibi doğal etkenleri tartıştık.
